Een onderzoekscommissie in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit kwam in 2020 met een rapport waarin Europa’s grootste zeezoogdierenpark Dolfinarium in Harderwijk op de vingers werd getikt. Dolfijnen en zeeleeuwen werden ingezet als circusdieren en de verblijven waren onder de maat luidde de conclusie. Niet bepaald verrassend te noemen. Eerder lag het levende waterpretpark al onder vuur vanwege vermeende fokprogramma’s. Nu is ook gebleken dat het Dolfinarium geen lid meer is van de EAAM (European Association for Aquatic Mammals), de internationale non-profitorganisatie voor het welzijn van zeezoogdieren in gevangenschap, niet vanwege het voortzetten van zeezoogdieren als vermaak (Boudewijn Seapark, een soortgelijk waterdierenpark, mag nog gewoon lid blijven) maar vanwege het in gebreke blijven van verbeteringen.
Om protesten van dierenrechtactivisten en milieuorganisaties de kop in te drukken en de kritische vraag van de weifelende bezoeker voor de poort weg te nemen, kwam het Dolfinarium met een websitepagina waarin Feiten en Fabels op een rijtje werden gezet. Ze hebben het daarin over het trainen van dolfijnen, de leefomgeving en de fysieke activiteit van hun permanente bewoners.
Een van de punten gaat over de verblijfsruimte en het bewegen van dolfijnen in het bijzonder:
“In een uitgebreide studie die gedaan is naar dolfijnen onder menselijke zorg komt naar voren dat de fysieke activiteit van dolfijnen meer te maken heeft met de zorg voor de dieren dan met de geboden fysieke ruimte. Hoe de dierenverzorgers de dag invullen door middel van bijvoorbeeld trainingen en verrijking in combinatie met sociale activiteiten van de dieren zelf is dus belangrijk voor de beweging van de dieren.”
Het Dolfinarium baseert zich op de bevindingen van onderzoeker Lisa K. Lauderdale in haar stuk: Bottlenose dolphin habitat and management factors related to activity and distance traveled in zoos and aquariums [30 augustus 2021]. Het artikel is wellicht interessant voor de academische lezer, maar de leek moet worstelen om de bevindingen ten aanzien van het welzijn van zeezoogdieren in gevangenschap te destilleren uit het zwaar terminologie-epistel verlucht met data, grafieken en tabellen. Maar als we de zwembadblauwe ogen van het Dolfinarium mogen geloven hebben de tuimelaars het naar hun zin. Geen woord over de zeeleeuwen, walrussen en de roggen. De laatste laten zich dag in en dag uit bepotelen in ondiep water. Zeeleeuwen en walrussen schuiven en glijden als vermaak voor drommen mensen. Dieren als vermaak te laten optreden is wel een wijde oprekking van de conclusie dat ‘sociale activiteiten van de dieren’ belangrijk zijn.
Hvaldimir en Olenya Guba
Onder sociale activiteiten van dieren wordt in oorlogstijd onder andere spionage gerekend. Als dolfijnen voorwerpen kunnen opduiken, door gemarkeerde doorgangen kunnen zwemmen en grote gekleurde knoppen voor vis kunnen indrukken, waarom zou je dezelfde aangeleerde competenties niet gebruiken voor het vinden van delicate objecten, infiltreren in vijandelijk gebied en het plaatsen van kleefmijnen?
Eind augustus werd de spionage beloegawalvis Hvaldimir dood aangetroffen bij Risavika. Slachtoffer van misbruik, mensvriendelijkheid en zijn eigen intelligentie en wat later bleek vermoord. Naar verluidt overleden ten gevolge van meervoudige schotwonden.
In 2019 werd de witte dolfijn door een visser gevonden. Het arme dier probeerde zich te ontdoen van een cameraharnas. De herkomst van het harnas viel af te lezen op een label met de tekst “Uitrusting Sint-Petersburg”. De gespen waren afkomstig van een sportwinkel in Moermansk. De beloega was zwaar ondervoed en liet zich aaien door mensen, daarnaast reageerde hij sterk op handgebaren van dolfijnentrainers, dook hij gezonken telefoons en GoPro-camera’s op en speelde hij met onderwater drones.
Hoewel Rusland ontkende iets met Hvaldimir te maken te hebben, maken de grootmachten van de wereld wel degelijk gebruik van zeezoogdieren in militaire trainingsprogramma’s. Er zijn aanwijzingen dat walvisachtigen de baai van Olenya Guba, ten noorden van Moermansk, en de Zwarte Zeehaven bij Sebastopol bewaken.
Hvaldimir was eenzaam en werd vaak stilliggend aan het oppervlak waargenomen. Dit is typerend gedrag en het opzoeken van menselijk gezelschap was waarschijnlijk een manier om de eenzaamheid te doorbreken.
De CIA had tijdens de Koude Oorlog de intentie om dolfijnen te trainen in het volgen van onderzeeboten van de Sovjet-Unie en het aanbrengen van afluistersensoren. Hiervoor waren aparte neussloffen bedacht waarmee getraind kon worden en waaraan sensoren konden worden vastgemaakt.
Tijdens de Vietnam- en Golfoorlog werden dolfijnen ingezet als een soort zeewaakhond tegen vijandelijke duikers en werd zelfs gesuggereerd dat ze waren afgericht om mensen te doden.
In 2021 gaf China aan dat een goed getrainde dolfijn tonnen waard was, volgens experts zou het om miljoenen gaan. Het Dolfinarium in Harderwijk zou onder andere acht dolfijnen naar China exporteren voor Hainan Ocean Paradise. Het werd door de rechtbank tegengehouden. Tot op heden is hier nog geen besluit op genomen. Je kunt natuurlijk de vraag stellen of China, net als Rusland en de VS, de dolfijnen niet wil inzetten als militair wapen, bijvoorbeeld tegen Taiwan. Dat weten ze zelfs bij het Dolfinarium, zoals een persvoorlichter kort verwoordde: “Ze zijn zeker in staat tot spionage.”
Comentarios